آشنایی با فاکتور های دسته بندی و ارزش گذاری سنگ های قیمتی

ویژگی هایی از سنگ های قیمتی که در ارزش گذاری آنها تاثیر گذارند:

شش ویژگی اصلی وجود دارد که از نظر کلاسیکی در سنگ های قیمتی مطلوب در نظر گرفته می شوند

این شش ویژگی مطلوب به ترتیب اهمیت :

1. زیبایی
2. دوام
3. نادر بودن
4. مد روز
5. خصوصیات ویژه
6. علایق فردی

اما بگذارید هر یک از این شش خاصیت را با دقت بیشتری بررسی کنیم.

 

1. زیبایی – جذابیت نوری

برای اینکه سنگی بتواند در دسته سنگ های قیمتی قرار گیرد ، باید جذاب باشد

یعنی یا باید رنگ زیبایی داشته باشد و یا از طریق بازتاب و انعکاس نور ، عالی جلوه کند.

زیبایی بر اساس دسته های زیر تعیین می شود:

• رنگ
• درخشش
• اندازه
• شکل

رنگ سنگ های قیمتی

یکی از مهمترین ویژگی های سنگ های قیمتی، رنگ است.

جواهراتی مانند یاقوت سرخ، آمتیست ، یاقوت کبود و زمرد به دلیل داشتن رنگ های باشکوه ،

از جذابیت خاصی برخوردار هستند و عموماً انتظار می رود شفاف باشند .

مرجان ، لاجورد ،cornelian و اوپال نیز دارای زیبایی منحصر به فرد هستند اما معمولاً مات اند.

اگرچه که سنگ هایی مانند یاقوت ، اسپینل و کوارتز و برخی سنگ های قیمتی دیگر ممکن است

در گونه های بی رنگ وجود داشته باشند اما معمولا طرفداران زیادی ندارند.

با این حال، الماس بی رنگ ،مرکز توجه بسیاری از افراد است.

دلیل اصلی اینکه الماس به این اندازه محبوب است ، ضریب شکست و انتشار بالای آن است.

در میان رنگ های پر طرفدار دنیای سنگ ها رنگ آبی بالاترین رنگ ارجح است و بعد از آن ،رنگ قرمز

و بنفش و سبز قرار دارند.

همچنین به نظر می رسد رنگ زرد بالاترین مقدار توجه افراد را دارد. آزمایش های ادراکی نشان داده اند

که افراد با سرعت بیشتری نسبت به سایر رنگها اشیاء زرد را مشاهده می کنند،پس از آن قهوه ای و سبز

قرار می گیرند.

درخشش

دلایل اینکه برخی از سنگ ها بیشتر از سایرین می درخشند:

• بازتاب
• شکست
• پراکندگی
• تراش

بیایید این چهار مفهوم را بررسی کنیم، گرچه این عوامل در تعامل با هم هستند.

بازتاب

تمام سنگ ها نور را از سطح خود منعکس می کنند. میزان نور منعکس شده به بازتاب سطح سنگ بستگی دارد.

اگرچه بازتابندگی مربوط به مقاومت پذیری است اما عواملی مانند سختی سنگ بر بازتاب آن تأثیر می گذارد .

بازتاب سنگ در سطح آن اغلب به عنوان درخشش سنگ یاد می شود.

همچنین سنگ های شفاف نور را از سطوح داخلی خود منعکس می کنند.

اینکه با چه درصدی این کار را انجام می دهد ، به ضریب شکست آنها بستگی دارد.

نسبت نور منعکس شده از سطح داخلی به طور ناگهانی در زاویه خاصی افزایش می یابد.

این زاویه به عنوان زاویه بازتاب داخلی شناخته می شود. این زاویه هنگام تعیین زاویه های بهینه

هنگام برش سنگ های قیمتی ،بسیار مهم است. در حالت ایده آل ، تمام نوری که از هر زاویه وارد سنگ

می شود از بالای (جلو) سنگ فرار می کند. هرچه ضریب شکست سنگ بالاتر باشد ، نور بیشتری از قسمتهای

پشتی منعکس می شود.

شکست

همه مواد نور را شکست می دهند (زاویه آن را تغییر می دهد). مقدار شکست نور، ویژگی مهم هر سنگی است.

اندازه گیری مقاومت پذیری مواد ، به عنوان ضریب شکست یا R.I. شناخته می شود.

هنگامی که نور از یک رسانه به دیگری منتقل می شود ، مسیر آن تغییر می یابد (خم می شود) و

که به آن پراکندگی گفته می شود.

پراکندگی

پراکندگی تفاوت بین میزان انکسار رنگهای مختلف نور است.

نور سفید در واقع از نور با رنگهای مختلف تشکیل شده است.

یک ماده بسیار پراکنده ، نور را به شدت در رنگهای اجزای آن تقسیم می کند تا جلوه ای

از “منشور” را نشان دهد که “رنگین کمان” یا طیف را نشان می دهد.

پراکندگی اغلب به عنوان “آتش” شناخته می شود.

الماس بیشتر زیبایی خود را مدیون پراکندگی زیاد آن است .

تراش

تعداد سطوح کوچک یا تراش هایی که بر روی سنگ های قیمتی وجود دارد، باعث

درخشش بیشتر می شود و زیبایی و مطلوبیت آن را تقویت می کند.

اندازه

به طور کلی ، هرچه سنگ های قیمتی بزرگتر باشند ، زیبایی آن آشکارتر می شود و بنابراین

مطلوبیت آن نیز بیشتر می شود. سنگ قیمتی کوچک ممکن است مورد توجه یک سنگ شناس باشد

اما در جواهرات کاربرد کمی دارد.  یک سنگ قیمتی خیلی بزرگ در جواهرات کاربردهای زیادی دارد

چرا که می توان آن را به تعدادی از سنگ های کوچکتر برید.

شکل

بعضی از سنگ ها به طور طبیعی در اشکال معمولی خاصی هستند ، یا به شکل های خاصی برش

داده می شوند. به عنوان مثال زمردها معمولا به فرم های مستطیلی یا هشت ضلعی برش داده می شوند.

2. دوام

صرف نظر از زیبایی ، برای قرارگیری سنگ در مجموعه سنگ های قیمتی ، دوام بسیار

مهم است. سنگهای قیمتی از نظر دوام بسیار متفاوت هستند ، برخی مانند الماس

تقریباً غیر قابل خراشیده شدن هستند و برخی دیگر مقاومت کمتری دارند.

در واقع ، یکی از پارادوکس های سنگ های قیمتی این است که سنگ بسیار کوچک و ظریف باید

بسیار قوی باشد.نکته این است که بدانیم دوام همان سختی نیست.

روش های مختلفی برای در نظر گرفتن سختی وجود دارد ، اما اصلی ترین آن برای سنگ های قیمتی

مقاومت آنها در برابر سایش است.

مقیاس mohs سختی مواد معدنی شناخته شده را در مقیاس 1 تا 10 لیست می کند.

الماس به صورت 10 در مقیاس Moh نشان داده شده است و سخت ترین ماده طبیعی است.

Corundum ، که یاقوت سرخ و یاقوت کبود از آن تشکیل شده است ، در مقیاس 9 نشان داده می شود.

Topaz در مقیاس 8 قرار دارد.

زمرد دارای سختی در حدود 7.5 ، بریل 8.5 ، گارنت 7.25 تا 7.5 و زیرکون 7.5 است.

3. نادر بودن

بسیاری از جواهرسازان بیان می کنند که نادر بودن برای سنگهای قیمتی لازم یا مطلوب است.

ما اعتقاد داریم که یک سنگ قیمتی زیبا و جذاب چه نادر باشد و چه رایج به همان اندازه زیبا و جذاب است .

اما معمولاً  اشیاء نادر قیمت های بالایی را دارا هستند.

4. مد

مد می تواند در تعیین اینکه آیا ماده ای به عنوان سنگ قیمتی در نظر گرفته شود، نقش ایفا کند.

به عنوان مثال ، مونراک بسیار نادر است و تقریبا زیبایی چندانی ندارد اما یک سنگ قیمتی

مد روز و مطلوب در نظر گرفته می شود.

5. خصوصیات ویژه

با توجه به خصوصیاتی ویژه ، ممکن است سنگی در دسته سنگ های قیمتی قرار گیرد.

برخی از این خصوصیات در زیر امده است:

سلامتی

مدتهاست که اعتقاد بر این است که پوشیدن برخی مواد معدنی خاص و سنگ های قیمتی

می تواند اثرات مثبتی بر سلامتی بگذارد ، به عنوان مثال آمتیست ها از بدن در برابر اثرات

استفاده از مشروبات الکی محافظت می کند.

دین

مذهب و دین در ارزش گذاری سنگ های قیمتی تاثیر گذارند به عنوان مثال

اسقف ها ،حلقه های سنگی بزرگ را که اغلب قرمز یا بنفش باشند، به عنوان سمبل دفتر خود،

قرار می دهند.به همین ترتیب سنگهای قرمز که در یک صلیب قرار گرفته اند ،ممکن است

از اهمیت ویژه مذهبی برخوردار باشند. یا به عنوان نمونه ای دیگر سنگ عقیق در بین ما

مسلمین با ارزش اند.

آداب و رسوم اجتماعی

در برخی از جوامع و فرهنگ ها ، پوشیدن یکسری از سنگهای قیمتی مهم شمرده می شوند ، زیرا آنها

جواهرات را حاوی پیامهایی راجع به وضعیت اجتماعی فرد پوشنده می دانند.

6. علایق شخصی

فاکتور آخر در ارزش گذاری سنگ های قیمتی ،علاقه فردی و شخصی افراد است.

یعنی فرد براساس سلیقه خود،سنگی را به بقیه سنگ ها ترجیح می دهد.

خلاصه
نمودار زیر می تواند به عنوان یک خلاصه بصری از رابطه بین فاکتورهای مطلوب در ارزش گذاری

سنگ های قیمتی استفاده شود.

1. زیبایی

• رنگ

• اندازه

• شکل

• درخشش

1. بازتاب
2. شکست
3. پراکندگی
4. تراش

2. دوام

3. نادر بودن

4. مد

5. خصوصیات ویژه

• سلامتی
• دین
• آداب و رسوم اجتماعی

6. علایق فردی