زعفران (طلای سرخ)

زعفران (طلای سرخ) خراسان

زعفران گیاهی از تیره زنبقیان است که ویژگی سرخوشی را با خودش دارد و امروزه بسیاری از شرکت‌های دارویی اروپایی از آن به عنوان ماده ضد افسردگی استفاد می‌کنند.

زعفران گیاهی کوچک و چند ساله به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر است و ۶ گلبرگ بنفش رنگ دارد که در بعضی موارد ممکن است ارغوانی باشند.

زعفران به عنوان طعم دهنده مواد غذایی و همچنین برای رنگ پارچه‌ها استفاده می‌شود، همچنین در طب سنتی به عنوان مُسکن کاربرد زیادی دارد. هر گرم زعفران ۱۱ دلار قیمت دارد.

مرکز اصلی پرورش این گیاه، مناطق کویری و کم آب جنوب خراسان است و سابقهٔ زعفرانکاری در این منطقه، به ۷۰۰سال پیش بازمی‌گردد.

زعفران از محدود گیاهانی است که در شرایط سخت زیستی پرورش می‌یابند.

با توجه به آن که جایگاه تاریخی زعفران در ایران بوده و منشا آن نیز ایران است، این گیاه یکی از جذابیت‌های ویژهٔ ایران به شمار می‌آید. زَعفِران گیاهی دارویی و صنعتی است. به بخش کلاله و یا قرمزی گل زعفران سرریشه می‌گویند. این بخش در ابتدای برداشت به رنگ قرمز روشن است ولی به مرور رنگ آن به تیرگی می‌گراید.

تازهٔ آن از عطر خوش طعمی برخوردار است و به غذاها طعم و لذت خاصی می‌دهد.

برای کشاورزان در خراسان، زعفران (طلای سرخ) درآمد اصلی است. این گیاه تنها دوبار در سال – اول آبان‌ماه (قبل از محصول‌دهی) و اوایل آذرماه (در پایان محصول‌دهی) – به آب نیاز دارد و تا بهار، آب باران و برف برای آن کافی است.

نکاتی مهم برای نگهداری زعفران:

زعفران بویژه بعد از آسیاب شدن باید دور از نور و رطوبت و در جام شیشه‌ای نگهداری شود. زیرا با توجه به این که اسانس (مواد معطر) زعفران قابل تبخیر شدن است در صورت نگه داری نامناسب، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزهٔ آن کاسته می‌شود و مرغوبیت آن از دست می‌رود.