«حدید صینی» چیست و آیا بر اساس روایتی از امام زمان(عج)؛ به دست کردن انگشتر آهنی در نماز مکروه است؟

خلاصه پرسش

«حدید صینی» چیست و آیا بر اساس روایتی از امام زمان(عج)؛ به دست کردن انگشتر آهنی در نماز مکروه است؟

پرسش

در جایى خواندم که امام زمان فرموده‌اند: «به دست کردن انگشتر حدید در هنگام نماز مکروه است»؛ آیا این روایت صحیح است؟

پاسخ اجمالی

«حدید صینی» نوعی سنگ آهن است که در صنعت جواهرسازی کاربرد داشته و امروزه به نام «هماتیت» شناخته می‌شود که در مورد استفاده از آن روایات مختلفی وجود دارد از جمله آن‌که در توقیعی از امام زمان(عج)، حضرتشان استفاده از نگینی به نام «خماهن» را مکروه دانسته‌اند که برخی آن‌را بر همان حدید صینی منطبق کرده‌اند. در مورد دیگر روایات مرتبط، پاسخ تفصیلی را ملاحظه فرمایید.

انگشتر حدید صینی مردانه درشت بسیارعالی حکاکی برجسته یا قائم آل محمد _کد:۲۲۶۸

پاسخ تفصیلی

یکی از آداب اسلامی؛ استفاده از انگشترهایی با نگین‌های متفاوت است. برای استفاده از این نگین‌ها اثرات معنوی ذکر شده است.

در روایتی آمده است؛ «امام علی.(ع) از چهار نگین استفاده می‌کردند: انگشتری با نگین یاقوت، انگشتری با نگین فیروزه، انگشتری از جنس حدید صینی و انگشتری با نگین عقیق».[.۱]

جز درباره «حدید» و یا همان «آهن» و یکی از انواع آن به نام «حدید صینی» و یا همان سنگ آهن«هماتیت» که در صنعت جواهرسازی کاربرد دارد، درباره دیگر انگشترها؛ اختلافی وجود ندارد، اما در مورد این نوع از جواهرآلات، روایات گوناگون و گاه مختلفی وجود دارد که ما آنها را در چند گروه بررسی می‌کنیم:

روایاتی که استفاده از انگشتر آهنی را منع کرده‌اند که خود به دو دسته تقسیم می‌شوند که برخی آنها این کراهت را به صورت مطلق اعلام کرده و برخی نیز آن‌را منحصر به هنگام نماز می‌دانند.
روایاتی که مطلق استفاده از هر چیز آهنی چه انگشتر و چه غیر انگشتر  را در حال نماز منع کرده است.
روایاتی که در آن استفاده از انگشتر حدید صینی مطلقاً و یا در موارد خاصی؛ مانند رفع دشمن و برآورده شدن حاجات جایز دانسته شده است.

گروه اول

کراهت در حال نماز: امام صادق(ع) از پیامبر اسلام نقل کرده است: «مرد؛ در حالی که انگشتر آهن در دست دارد، نماز نخواند».[۲] در روایتی دیگر نیز امام صادق(ع) نماز با انگشتر آهن را مجاز ندانسته‌اند.[۳]

کراهت مطلق: امام صادق(ع) فرمود: «به غیر از نقره، انگشتری به دست نکنید؛ زیرا رسول خدا فرمود: دستی که در آن انگشتر آهن باشد پاک نگردد!».[۴]

گروه دوم 

امام صادق(ع) فرمود: «آهن، لباس اهل آتش است و خداوند آن‌را در دنیا، زینت جنّ و شیطان قرار داده است. پس بر مسلمان حرام شمرده شده است که در نماز بپوشد.

البته وسائلی مثل کلید و شمشیر و دیگر وسائل آهنی که انسان گاهی ضرورت دارد همراه خودش داشته باشد اشکالی ندارد. در غیر این وسائل نباید با وسیله آهنی دیگری نماز خواند».[۵]

انگشتر حدید صینی هفت جلاله رودیوم درشت زنانه _کد:۱۶۷۱۱

گروه سوم 

روایات این گروه تنها درباره حدید صینی(سنگ هماتیت) است نه هر آهنی روایتی که در ابتدای پاسخ ذکر شد گویای این مطلب است که امام علی(ع) از چنین انگشتری استفاده می‌کردند.

روایتی هم از امام صادق(ع) وارد شده که ایشان استفاده از این انگشتر را جهت دفع خطر دشمن و اشرار توصیه کرده‌اند، البته فرموده‌اند: «من در غیر از این موارد دوست ندارم از این انگشتر استفاده کنم».[۶]

این روایت با روایتی که می‌گوید: «امام علی(ع) از انگشتر حدید صینی استفاده می‌کردند»، تعارضی ندارد؛ زیرا در روایت مذکور نیز آمده است که امام علی(ع) انگشتر حدید صینی را برای قوّت و نیروی آن استفاده می‌کرد.

جمع‌بندی

بر اساس روایات یاد شده، اصل استفاده از انگشتر «حدید صینی.» مجاز است، اما استفاده از انگشتر آهن(نه حدید صینی یا سنگ هماتیت) در نماز مکروه شمرده شده است.[۷] در مکاتبه‌ای که حمیری از امام زمان(عج) روایت کرده،[۸] نماز با انگشتری از «خماهن» مکروه اعلام شده است: «…عَنِ الْفَصِّ الْخُمَاهَنِ هَلْ تَجُوزُ فِیهِ .الصَّلَاهُ إِذَا کَانَ فِی إِصْبَعِهِ الْجَوَابُ: فِیهِ کَرَاهَهٌ أَنْ یُصَلِّیَ فِیه‏».[۹]

افرادی «خُماهن» را همان حدید صینی می‌دانند که در نگاه این افراد، استفاده از حدید صینی هم مانند دیگر آهن آلات در نماز مکروه خواهد بود.[۱۰]

از .طرفی، داشتن دیگر وسائل آهنی اگر در مواقع ضرورت مانند جنگ و… باشد برای نمازگزار اشکالی ندارد. .[۱۱] [۱]. شیخ .صدوق، علل الشرائع، ج ۱، ص ۱۵۷٫، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، .۱۳۸۵ش.

[۲]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۴۱۷، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، .۱۴۰۹ق.

[۳]. همان، ص ۴۱۸٫

[۴]. همان.

[۵٫]. همان، ص ۴۱۹٫

[۶]. .همان، ج ۱۴، ص۴۰۳٫

[.۷]. خوانساری، سید احمد، جامع المدارک فی .شرح مختصر النافع، ج ۱، ص ۲۸۳، .قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۵ق.

[۸]. .وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۴۲۰٫

.[۹]. شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص ۳۷۹، قم، دار المعارف الإسلامیه، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.

[۱۰]. حر عاملی،.‌محمد بن حسن، هدایه الأمه، ج۲، ص .۸۷، مجمع البحوث الاسلامیه،‌مشهد، ۱۴۱۲ ق.

[۱۱]. مرحوم صاحب وسائل عنوان باب را این‌گونه انتخاب کرده است: «باب کراهت نماز در آهن مکشوف و آشکارا در غیر ضرورت و در….»؛ وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۴۱۷٫

 

برای ورود به صفحه سرویس ها در جواهری بینا کلیک کنید

فروشگاه جواهری بینا اولین و بزرگترین فروشگاه اینترنتی نقره در ایران میباشد