شناسایی اسپینل به عنوان گوهری متفاوت با یاقوت سرخ
اشتباه گرفتن یاقوت سرخ و اسپینل تا سال ۱۷۸۳ ادامه یافت تا اینکه جواهرشناس فرانسوی به نام لوئیز رم از لیسل اسپینل را به عنوان کانی متفاوت با یاقوت سرخ شناسایی کرد. وی این عمل را توسط آنالیز شیمیایی و خواص فیزیکی اسپینل انجام داد.
این آزمایش نشان داد که یاقوت سرخ در اندازه های بزرگ همانند اتم های کروندوم ظاهر نمی شود. این اتم ها دلیل رنگ قرمز یاقوت سرخ است همچنین کروندوم سبب ایجاد شکاف و شکستگی در کریستال های یاقوت می گردد. تنها گونه های کمی از بلورهای یاقوت سرخ ممکن است که این شرایط را پذیرفته و در اندازه های بزرگ و غیر محتمل رشد کنند.
بنابراین یاقوت های سرخ با کیفیت کوچکتر بوده و معمولا در اندازه ای کمتر از ۳ قیراط وزن دارند. بیشتر یاقوت های مشهور در جهان وزنی کمتر از ۱۰۰ قیراط داشته و آنهایی که وزنی بیش از ۱۰۰ قیراط دارند، تعدادشان انگشت شمار است. به همین سبب بیشتر به اصطلاح یاقوت های سرخی که در جواهرات خاندان های سلطنتی مشاهده می کنید، در واقع اسپینل هستند نه یاقوت سرخ.
در زیر به مهمترین تفاوت های بین یاقوت سرخ و اسپینل اشاره می کنیم:
۱) یاقوت های سرخ کروندوم هایی هستند که از اکسید آلومینیوم تشکیل یافته اند درحالیکه اسپینل ها کروندوم نبوده و از اکسید آلومینیوم و منیزیوم تشکیل یافته اند.
۲) کروندوم در رنگ های گوناگونی وجود دارد ولی تنها رنگ قرمز آن به عنوان یاقوت سرخ شناخته می شود. اما اسپینل همانگونه که در رنگ قرمز خود نمایی می کند در رنگ های دیگر از جمله صورتی، بنفش، ارغوانی، آبی، سبز، زرد، سیاه و قهوه ای نیز دیده می شود.
۳) اگرچه رنگ قرمز یاقوت سرخ به سبب حضور عنصر کرومیوم در این گوهر است، رنگ قرمز اسپینل به سبب وجود کرومیوم و آهن ایجاد می باشد.
۴) سیستم کریستالی یاقوت سرخ شش وجهی بوده که منشورهای سه وجهی را تشکیل می دهند، درحالیکه سیستم بلوری در اسپینل به صورت ایزومتریک بوده که ساختار کریستالی کوبیک و لوزی شکل را به وجود می آورد.
۵) سختی یاقوت سرخ در مقیاس موس ۹ بوده درحالیکه سختی اسپینل ۸ می باشد.
۶) یاقوت های سرخ دارای سختی مطلق ۴۰۰ هستند درحالیکه سختی مطلق اسپینل ها تنها ۲۰۰ می باشد.
۷) وزن مخصوص یاقوت سرخ بین ۳٫۹۹ تا ۴٫۰۲ است، اما وزن مخصوص اسپینل بین ۳٫۵۷ تا ۳٫۶۳ می باشد.
۸) ضریب شکست در یاقوت سرخ بین ۱٫۷۶ تا ۱٫۷۸ رقم خورده در حالیکه ضریب شکست اسپینل عددی بین ۱٫۷۱ تا ۱٫۸۳ است.
دلیل عدم شناسایی یاقوت های سرخ و اسپینل ها به عنوان دو کانی متفاوت سالیان سال به سبب ساختار فیزیکی و خصوصیات شیمیایی نزدیک این دو گوهر به یکدیگر بود. البته حضور این دو گوهر در کنار هم و در یک معدن نیز به این اشتباه دامن می زد.
