داستان انگشتر سلیمان نبی و نوروز

در این مطلب با داستان انگشتر حضرت سلیمان نبی(ع) و دیو آشنا می شویم، که بر اساس آن می توان به اصالت نوروز و رسم خوردن ماهی در شب عید نوروز پی برد.

این داستان به روایت “دکتر الهی قمشه ای” می باشد:

یکی از جذاب ترین تعبیرات ” نفس و عشق ” ، قصه دیو و سلیمان است که از دیرباز در ادب پارسی به اشاره و تلمیح از آن یاد شده است.
قصه چنین است که سلیمان فرزند داود، انگشتری داشت که اسم اعظم الهی بر نگین آن نقش شده بود و سلیمان به دولت آن نام، دیو و پری را تسخیر کرده و به خدمت خود در آورده بود، چنانچه برای او قصر و ایوان و جام ها و پیکره ها می ساختند.

این دیوان ، همان لشکریان نفسند که اگر آزاد باشند، آدمی را به خدمت خود گیرند و هلاک کنند و اگر دربند و فرمان سلیمان روح آیند، خادم دولت سرای عشق شوند.

روزی سلیمان انگشتری (خاتم) خود را به کنیزکی سپرد و به گرمابه رفت. دیوی از این واقعه باخبر شد. در حال خود را به صورت سلیمان در آورد و انگشتری را از کنیزک طلب کرد. کنیز انگشتری به وی داد و او خود را به تخت سلیمان رساند وبر جای او نشست و دعوی سلیمانی کرد و خلق از او پذیرفتند ( از آنکه از سلیمانی جز صورتی و خاتمی نمی دیدند.) و چون سلیمان از گرمابه بیرون آمد و از ماجرا خبر یافت، گفت سلیمان حقیقی منم و آنکه بر جای من نشسته، دیوی بیش نیست. اما خلق او را انکار کردند و سلیمان که به ملک اعتنایی نداشت و درعین سلطنت خود را ” مسکین و فقیر ” می دانست، به صحرا و کنار دریا رفت و ماهیگیری پیشه کرد.

دلی که غیب نمایست و جام جم دارد
     ز خاتمی که دمی گم شود ، چه غم دارد؟ “حافظ”

اما دیو چون به تلبیس و حیل بر تخت نشست و مردم انگشتری با وی دیدند و ملک براو مقرر شد، روزی از بیم آنکه مبادا انگشتری بار دیگر به دست سلیمان افتد، آن را در دریا افکند تا به کلی از میان برود و خود به اعتبار پیشین بر مردمحکومت کند.

چون مدتی بدینسان بگذشت، مردم آن لطف و صفای سلیمانی را در رفتار دیو ندیدند و در دل گفتند:

که زنهار از این مکر و دستان و ریو
به جای سلیمان نشستن چو دیو

و بتدریج ماهیت ظلمانی دیو بر خلق آشکار شد و جمله دل از او بگردانیدند و درکمین فرصت بودند تا او را از تخت به زیر آورند و سلیمان حقیقی را به جای او
نشانند.

که به گفته ی حافظ :

اسم اعظم بکند کار خود ای دل خوش باش
که به تلبیس و حیل ، دیو سلیمان نشود
و بجز شکر دهنی ، مایه هاست خوبی را
به خاتمی نتوان زد دم از سلیمانی

و به زبان مولانا :

خلق گفتند این سلیمان بی صفاست
از سلیمان تا سلیمان فرق هاست

و در این احوال ، سلیمان همچنان بر لب بحر ماهی می گرفت. روزی ماهی ای را بشکافت و از قضا، خاتم گمشده را در شکم ماهی یافت و بر دست کرد .
سلیمان به شهر نیامد، اما مردم از این ماجرا با خبر شدند و دانستند که سلیمان حقیقی با خاتم سلیمانی (انگشتر سلیمانی)، بیرون شهر است.

پس در سیزده نوروز بر دیو بشوریدند و همه از شهر بیرون آمدند تا سلیمان را به تخت باز گردانند. و این روز، بر خلاف تصور عامه، روزی فرخنده و مبارک است و به حقیقت روز سلیمان بهار است و نحوست آن کسی راست که با دیو بسازد و در طلب سلیمان از شهر بیرون نیاید.

و شاید رسم ماهی خوردن در شب نوروز، تجدید خاطره ای از یافتن نگین سلیمان و رمزی از تلاش انسان برای وصول به اسم اعظم عشق باشد که با نوروز و رستاخیز بهار همراه است و از همین روی، نسیم نوروزی نزد عارفان همان نفس رحمانی عشق است که از کوی یار می آید و چراغ دل را می افروزد:

ز کوی یار می آید نسیم باد نوروزی
از این باد ار مدد خواهی چراغ دل بیفروزی

“”ما همه فانی و او پا برجاست.. عشق را می گویم.. بی گمان عشق خداست””

 

برای دیدن انگشتر های خاص و زیبا جواهری بینا کلیک کنید.

 

انگشتر عقیق یمنی سرخ دور الماس با حکاکی زیبا _کد:۲۱۸۰۱

در ادامه به روایاتی از ائمه که به نقش انگشتر سلیمان نبی (ع) اشاره دارند می پردازیم:

۞ امام رضا (ع) فرموده اند: نقش نگین انگشتری حضرت سلیمان (ع) چنین بوده است : «سبحان من ألجَم الجن بِکَلماته »

(منبع حدیث: عیون اخبار الرضا:۱/۶۰،أمالی:۴۵۲،بحار:۱۱/۶۳،وسائل:۵/۱۰۶)

۞  امام صادق (ع) می فرمایند: خداوند متعال آن قدرت عظیمی که به سلیمان عطا کرده بود، در انگشتر او قرار داد و هر زمانی که حضرت سلیمان (ع) این انگشتر را در دست می کرد، تمامی اجنه و شیاطین و حیوانات مسخّر او شده و از او اطاعت می کردند.

(منبع حدیث: مستدرک سفینه البحار:۳/۲۳)

در پایان به نقش کهن و باستانی انگشتر در تاریخ بشر پی می بریم که جایگاه خاص و ویژه ای داشته است.

 

برای ورود به صفحه سرویس ها در جواهری بینا کلیک کنید

فروشگاه جواهری بینا اولین و بزرگترین فروشگاه اینترنتی نقره در ایران میباشد