تسبیح

تسبیح‌ های ریز و درشت و رنگارنگ، عضو جدانشدنی جانمازهای مادربزرگ‌ها و دست‌های پدربزرگ‌ها هستند. در این مقاله سری می‌زنیم به دنیای رنگارنگ تسبیح‌ها.

واژه تسبیح به معنی ستایش کردن است این واژه از ریشه ی عربی سَبَحَ گرفته شده است. در زبان عربی به تسبیح مسبحه گفته می شود. تسبیح مجموعه ای از مهره های گرد است که از گل پخته یا سنگ های رنگین تشکیل شده و آن را به رشته میکشند.

 

جنس تسبیح

تسبیح ها معمولا از جنس گل و از خاک های متبرک ساخته میشوند.

تسبیح از تراشیدن و شکل‌دادن مواد گوناگونی همچون سنگ‌های کهربا، فیروزه، عقیق و خُماهان، و نیز گل پخته که گاه مانند خرمهره لعاب داده‌شده‌است درست می‌شود. همچنین برخی از تسبیح‌ها را از تراشیدن و تیله‌وار نمودن چوب سخت و تیره‌رنگ درخت بان یا یُسر می‌سازند که گاه آن را نقره‌کوب نیز می‌نمایند.

به مهره بلندتر وبزرگ تر تسبیح که هر دو انتهای نخ تسبیح را از آن بیرون آورده و به هم گره می‌زنند شیخک میگویند. همچنین به هر یک از مهره‌های تسبیح آخوندک هم می‌گویند.

انواع تسبیح

تسبیح‌ها را می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی کرد :

• تسبیح اصلی یا همان تسبیح ۳۳ دانه معروف (مخصوص ذکر تسبیحات حضرت زهرا)
• معمولی (۳ دسته ۳۳ تایی که با دو مهره از هم جدا شده اند)
• تسبیح هزارتایی
  • این تسبیح را دانه‌ های زیادش معروف کرده است. مخصوص کسانی است که به ذکر علاقه زیادی دارند یا نذر هزار تایی اذکار می‌کنند .

 

تسبیح معمولی معمولا مدل های مختلفی دارد که در ادامه با آن ها بیشتر آشنا میشویم.

تسبیح تربت؛ سوغات کربلا و بوی بهشت

این تسبیح انحصاری است و فقط در کربلا تولید می‌شود . تسبیح های تربت، عطر خاصی دارند که با عطر همه خاک‌ها فرق می‌کند . کافی است یک بار تسبیح یا مهر تربت را توی دستتان بگیرید، کمی آن را بدمید و بعد بلافاصله بویش را استشمام کنید . البته در نگهداری این تسبیح‌ها خیلی احتیاط کنید؛ چون بسیار شکننده هستد و سریع می‌توانند خاک شوند و تسبیح جانماز شما را ناقص کنند .

 

حضرت ام‌البنین؛ تسبیح رنگارنگ محبوب

یکی از تسبیح‌های محبوب که طرفداران زیادی دارد، تسبیح حضرت‌ ام‌البنین است . دلیل استقبال از این تسبیح هم به خاطر رنگارنگ بودن آن است . اینکه چرا آنقدر این تسبیح رنگ‌رنگ است، مورد سوال است. برخی می‌گویند به علت اینکه حضرت ام‌البنین تسبیح‌های خود را از تسبیح‌های پاره‌شده دیگران درست می‌کرده، این تسبیح‌ها به نام آن حضرت معروف شده‌اند.

 

عقیق و فیروزه؛ تسبیح اعیانی

دو تا سنگ خیلی معروف و خوش‌ رنگ که بیشتر توی انگشترسازی کاربرد دارد. اما هستند کسانی که پول خرج می‌کنند تا دانه‌های عقیق یا فیروزه توی دستشان بچرخد . عقیق سوغات یمن است؛ البته انواع چینی و آمریکایی‌اش هم هست که ارزان ترهستند. فیروزه هم مال نیشابور خودمان است.

تسبیح فیروزه نیشابوری ۳۳ دانه ای فاخر و بسیار عالی _کد:۲۱۱۰۶

تسبیح عقیق یمنی کبود ۳۳ دانه ای خوشرنگ و خاص _کد:۲۱۱۲۴

شاه مقصود؛ هر چه قدیمی‌تر، زیباتر

 

جلال آباد و قندهار پر از حجره‌های تسبیح سازی و سنگ تراشی ست که استادان دارند نانشان را از تراش سنگ تسبیح شاه مقصود به دست می‌آورند .

تسبیح شاه‌مقصود مثل قالی کرمان است؛ مثل عتیقه‌ها چون انواع قدیمی و دسته چندمش خیلی گران‌تر از نوع صفر کیلومترش است . چون هر چه بیشتر دست بخورد و توی دست بچرخد، شفاف تر، قشنگ‌تر و البته زردتر می‌شود.

یک ویژگی دیگر هم دارد که جنس سنگش زهر کش است. برای همین اسم تسبیح پادزهری را هم روی آن گذاشته اند. شاه مقصود سبز، از همه ارزان‌تر است. اما زردترها و دست خورده‌ترها گرانترند.

 

تسبیح شامقصود افغانی خوشرنگ ۳۳ دانه ای _کد:۲۲۰۶۹

تسبیح شامقصود ۱۰۱ دانه ای افغان درجه یک _کد:۲۱۲۵۰

کهربا و تولید الکتریسیته

تسبیح‌های کهربا، رنگ زرد مایل به آجری دارند. دانه‌هایشان خیلی درشت است و از یک نوع فسیل دریایی ساخته می‌شوند. نوع آلمانی کهربا خیلی معروف و مرغوب است؛ اما کهربای دریای بالتیک چنگی به دل نمی‌زند. کهربا دو تا ویژگی جالب دارد:

اول این که وقتی رویش دست بکشی، تولید الکتریسیته ساکن می‌کند و چیزهایی مثل کاغذ را بلند می‌کند.

دوم این که وقتی همان مالش دست را تکرار کنی تا کهربا کم کم گرم شود، بوی لیمو می‌دهد.

 

تسبیح کهربا ۳۳ دانه ای شیک و زیبا _کد:۲۲۲۲۵

یُسر؛ تسبیح شادی آفرین

مراکز اصلی ساخت تسبیح یُسر در عربستان سعودی و تایلند قرار دارد؛ به خصوص که یُسر حجاز در مرغوبیت، رقیب ندارد. یسر را از لوله کردن برگ‌های یک نوع درخت دریایی می‌سازند. بعد این برگ‌ های لوله شده را این قدر به هم می‌ پیچند تا سفت شود و بعد نخ تسبیح را از وسط دانه‌ هایش رد می‌کنند.

یسرها، سورمه‌ ای رنگ هستند و برای قشنگ‌تر شدن، رویشان را نقره کوبی می‌کند. ویژگی منحصر به فردشان این است که وقتی دست رویشان می‌کشی، بوی جوهر خوشنویسی می‌دهند. تسبیح یسر گرداندن، سفارش شده و معروف است که همراه داشتن این تسبیح، شادی آفرین است .

 

تسبیح یسر ۱۰۱ دانه ای زیبا مرصع کاری شده _کد:۲۱۱۵۳

سندلوس؛ تسبیح رنگارنگ

روسیه، آلمان، ترکیه و در ایران، شهر تبریز، تولیدکنندگان اصلی سندلوس هستند که از ترکیب چند نوع ماده شیمیایی به دست می‌آید. سندلوس هم با مالش دست و گرداندن، هم شفاف‌تر می‌شود و هم بوی جوهر و مرکب می‌گیرد. انواع سبز، قرمز، زرد و آبی دارد. اما مقبولیت سبز و آبی‌ اش بیشتر است.

تسبیح سندلوس مسک ۱۰۱ دانه ای خوشرنگ _کد:۲۰۸۶۷

مرجان؛ تسبیحی که تغییر رنگ می‌دهد 

از اسمش مشخص است که این یکی هم منشأ دریایی دارد. منتها یک خصوصیت خیلی جالب دارد که گرداندنش را هیجان انگیز تر می‌کند. تسبیح های مرجان آکبند، سفید رنگ هستند؛ اما وقتی که توی دست می‌گردند تغییر رنگ می‌دهند. اول زرد و نارنجی و بعد قرمز تسبیح‌های مرجان قرمز، هم خیلی قشنگ‌تر هستند و هم خیلی مرغوب‌تر و البته گرانتر.

پلاستیکی؛ تسبیح‌های ارزان و متنوع

تسبیح‌های پلاستیکی را در هر رنگ و شکلی که بخواهید می‌توانید در بازار پیدا کنید. سلیقه، رنگ بندی، فشرده و  مرغوب بودن جنس دانه و قالب زیبای کار قیمت این تسبیح‌ها را مشخص می‌کند.

منبع : خبر گزاری مهر

 

فروشگاه جواهری بینا اولین و بزرگترین فروشگاه اینترنتی نقره در ایران میباشد