تاریخچه مروارید و انواع آن
تاریخچه مروارید یا در، گوهری است معمولا سفید و درخشان که در درون برخی از نرمتنان دوکفهای مانند صدف مروارید به وجود میآید .
شکل مروارید اغلب نزدیک به کره است . هرچند به شکلهای دیگر مانند گلابی و دکمه و حتی شکلهای نامنظم هم دیده میشود . درشتی آن به درشتی دانه خشخاش تا تخم کبوتر است . در سال ۱۹۳۴ میلادی مرواریدی به قطر ۱۳ سانتیمتر در فیلیپین پیدا شد که وزن آن حدود ۳۷/۶ کیلوگرم بود .
مروارید توسط جانور نرمتنی به نام صدف تولید میشود . این نرمتن برای محافظت از خود به کمک مادهای که از بدنش ترشح میشود، پوسته سخت و محکمی میسازد و داخل آن زندگی میکند .
زمانی که یک جسم خارجی مانند ذرهای شن یا یک موجود ریز دریایی وارد صدف میشود و با بدن نرم و حساس آنها تماس پیدا میکند، باعث تحریک و خارش بدن نرمتن میشود . جانور برای تسکین خود لایههایی مرکب از ماده آلی شاخی کونچیولین و بلورهای کلسیت یا آراگونیت را به دور جسم خارجی ترشح میکند . از این لایههای هممرکز رفته رفته مروارید شکل میگیرد . جنس مروارید با جنس دیواره درون صدف یکسان است .
انواع مروارید
مرواریدهای طبیعی
این مرواریدها بدون دخالت انسان به صورت طبیعی رشد کرده و به وجود میآیند که امروزه به دلیل آلودگی آب اقیانوسها و صید بیش از حد صدفها، کمیاب بوده و در نتیجه بسیار گرانبها هستند . این دسته از مرواریدها تقریبا به طور کامل از Nacre درست شدهاند .
مرواریدهای پرورشی
مرواریدهایی هستند که انسان به نحوی در رشد و پرورش آنها دخالت دارد و بر خلاف مرواریدهای طبیعی تنها از یک لایه خارجی Nacre درست شدهاند و هسته مرکزی آن از جنس کفه سخت صدف میباشد . از آنجایی که این دسته از مرواریدها با کمک انسان درست شدهاند تماما از جنس Nacre نبوده و زمان بسیار کوتاهتری صرف تولید و پرورش آنها توسط صدف شده است، در نتیجه از قیمتهای بسیار کمتری نسبت به مرواریدهای طبیعی برخوردار هستند .
مرواریدهای پرورشی به دو گروه مهم آب شور و آب شیرین و هریک به سه دسته تقسیم میشوند .
مرواریدهای پرورشی آب شور که در اقیانوسها به وجود میآیند، شامل :
۱ – مرواریدهای پرورشی Akoya که به قطر ۱۱-۲ میلیمتر هستند .
۲ – مرواریدهای پرورشی تاهیتی که به قطر ۱۴-۸ میلیمتر هستند .
۳ – مرواریدهای پرورشی دریای جنوب که به قطر ۱۸-۲ میلیمتر هستند .
مرواریدهای پرورشی آب شیرین که در رودخانهها، سدها و مردابها رشد میکنند، شامل :
۱ – مرواریدهای پرورشی آب شیرین چین
۲ – مرواریدهای پرورشی آب شیرین ژاپن
۳ – مرواریدهای پرورشی آمریکا و کشورهای دیگر هستند .
مرواریدهای پرورشی آب شیرین میتوانند اندازهای به قطر ۴ تا ۱۱ میلیمتر داشته باشند .
عوامل تأثیرگذار در کیفیت و قیمت مرواریدها
مرواریدها چه از نوع طبیعی و چه از نوع پرورشی میتوانند، همانند سنگهای رنگی به رنگها و کیفیتهای مختلفی در بازارهای جهانی یافت شوند که تأثیر بهسزایی در قیمت آنها دارد .
مرواریدها میتوانند به اشکال متفاوتی تشکیل شوند ولی مرواریدهای گرد و غلطان از اشکال دیگر گرانبهاترند .
در مرواریدهای رشتهای باید از نظر اندازه، رنگ و جلا یک هماهنگی و هارمونی خوبی وجود داشته باشد .
تاریخچه مروارید و روشهای گوناگون بهسازی آن
مرواریدها توسط گونههای مختلف صدف تشکیل و رشد میکنند و میتوانند از نظر شکل، رنگ و کیفیت متفاوت باشند . مرواریدها از نظر رنگی به روشهای متفاوتی رنگزدایی شده و یا رنگ میشوند تا هاله متفاوت رنگی آنها از بین رفته و همرنگ شوند .
با پیشرفت علم در صنعت جواهرات به ویژه در صنعت؛ رشد، تولید و بهینهسازی مرواریدها از دانش تخصصی بهره گرفته و تشخیص ۷فاکتور تأثیرگذار در قیمت مرواریدها و شناسایی و جداسازی مرواریدهای طبیعی از نمونههای پرورشی و بدلی و مرواریدهای آب شور از آب شیرین و یا نمونه بهسازی شده آنها، مستلزم بهرهمندی از تخصص و دانش روز و دستگاههای مخصوص آزمایشگاهی بوده و اشتباه در کارشناسی میتواند از نظر مالی بسیار حایز اهمیت باشد .
رنگ مروارید
اصولا در ایجاد رنگ مروارید ۴ عامل اصلی را میتوان سهیم دانست :
۱ – وجود کانی نمک در آب دریا که بستگی به نوع خاکستر دریا دارد . مثلا فلز آهن رنگ قهوهای، آزوریت رنگ آبی و اسمیتسونیت رنگ خاکستری به مروارید میدهد . مرواریدهای کرم یا حتی طلایی رنگ، اغلب درصد زیادی کربنات منیزیوم با اکسیدآهن و آلومینیوم دارند . مرواریدهای سفید درصد ناچیزی کربنات منیزیم داشته و تقریبا فاقد اکسیدآهن یا آلومینیوم هستند .
۲ – درصد شوری آب در رنگ موثر است . در آبهای بسیار شور، رنگ مرواریدها همیشه کرم است .
۳ – اگر مقدار پلانکتون موجود در آب زیاد باشد، مرواریدها زمینهای از سبز روشن خواهند داشت مانند مرواریدهای استرالیایی .
۴ – حرارت آب دریا نیز باعث افزایش سرعت اعمال متابولیسم در بدن حیوان شده و لایههای کربنات کلسیم ضخیمتر میگردد و به این دلیل بدون توجه به رنگ، شدت درخشش کاهش یافته و مروارید به صورت نیمه مات دیده میشود .