تسبیح در ادیان گوناگون

از آنجا كه هر دین خصوصیات ویژه خود را دارد، تسبیح و نیایش آنها نیز متفاوت است.

تا ساختاری برای پيروی مومنان خود شكل دهد.

دانه‌های تسبيح علاوه بر اين‌كه فرد را در روند نيايش های دارای ساختار قرار می دهند،

نمادی از تعهد به زندگی معنوی نيز محسوب می شوند

شكل حلقوی و مدون تسبيح نيز نشان ‌دهنده پيوستگی و ارتقا تمام نيايش ها است .

هر دانه اي كه شمارده مي شود نیایش مختص به خود را دارد

و تكرار آنها راهی برای بهبود تمركز بر نيايش است.

تسبیح درهندوئيسم

اكثر دانشمندان اعتقاد دارند كه خواستگاه استفاده از تسبیح به هند باستان و هندوها باز می گردد

در هندوستان تصاويری از سنگ ماسه وجود دارد كه به سال 185 پيش از ميلاد مسيح باز می گردد،

اين تصویر نشان دهنده افرادی است که تسبیح به دست دارند.

تسبیح هندوها ” مالا ” نام دارد و از آن به عنوان گردنبند استفاده می کنند.

“مالا” از 108 دانه برای تكرار سرودهاي مذهبی يا تعداد شمارش نفس هاي انسان ساخته شده است،

عملی كه بعدها بوديست‌ها نيز به آن روی آوردند.

نخستين مالای كشف شده از دانه‌ی گياهان ساخته شده است و قدمت آن به حدود 2000 هزار سال پيش باز می گردد.

18 دانه از حاصل ضرب مجموعه‌ی 12 صورفلكی در 9 سياره به دست آمده است،

تسبیح هندوها معمولا از دانه های درخت رادراكشا به دست می آید

تسبیح در بوديسم

استفاده از “مالا” نيز همزمان با گسترش اين آيين مرسوم شد

مالای بوديسم ها مثل مالای هندوها معمولا از 108 دانه درست می شود،

راهب های بوديسم ترجيح می دهند از دانه های سياه براق استفاده كنند

كه از چوب صندل، دانه گياهان، سنگ يا استخوان حيوانات ساخته شده است.

اين تسبيح ها گاهی با 27 دانه درست می شود كه از تماس آن با خاك جلوگيری می شود.

در تبت مالاهايی وجود دارد كه از استخوان های تراش خورده درست می شود

و معمولا بخش هايی از اسكلت های مردان مقدس را در آن قرار می دادند

امروزه استخوان های مالاها از استخوان گاوهاي تبت به دست می آید و با فيروزه و مرجان تزيين می شوند.

بودايی ها از تسبیح خود به منظور ابزار پيشگويی نیز استفاده می كنند،

تسبیح در مسيحيت

تسبیح مسيحيان كه اغلب در مذهب كاتوليك به چشم می خورد

معمولا از شيشه يا پلاستيك رنگی و گاهی از چوب زيتون ساخته مي شود،

بسياری اعتقاد دارند فردی كه دانه هاي تسبیح را به همان گونه كه مسيحيان امروز استفاده می كنند.

قديس دومينيك بود كه آن را پس از ديدار با مريم باكره توصيه كرد

و توماس از كانتيمپر آن را rosary ناميد كه از واژه rosarium به معنای باغ گل سرخ گرفته شده است،

همان طور كه اشاره شد اين نام به علت استفاده مومنان از گلبرگ های رز و تكه گلبرگ هاي اين گل برای شمارش دعاها انتخاب شد.

هنگامي كه يك كاتوليك از تسبيحي كه به گروه هاي 10 تايي تقسيم شده استفاده می كند

تكرار می كند “پدر ما” و ” سلام بر مريم ” و با هر بار گفتن اين دو عبارت دانه ای را با انگشتان خود رد می كند

و در عين حال درباره زندگي حضرت مسيح (ع) و حضرت مريم (س) تعمق و تفكر می كند.

طناب هاي گره دار كوتاه تر دور دست پيچيده می شود.

اين طناب ها كه اغلب از پشم بافته می شود “كوبمولوجين” نام دارد و 33, 50 يا شايد 100 گره داشته باشد.

شايد زماني دانه هاي تسبیح مسيحيان با طلسم  نسبتی داشته است،

براي مثال اين گونه تصور می شد كه مرجان محافظی در برابر بيماری محسوب می شود

در بسياري از تصاوير عيسی، مسيح (ع) به عنوان يك كودك همراه دانه های تسبیح مرجانی به تصوير كشيده شده است.

پس از آن به علت این دلایل، روحانيون مسيحی استفاده از تسبیح هايی

كه دانه های آنها از مرجان، كوارتز يا كهربا ساخته شده بود را ممنوع كردند.

دانه های تسبیح مسيحی به مذهب كاتوليك  روسی نسبت داده می شود

از 13 گروه دانه به نشانه 13 هفته هر چهار فصل تشكيل شده كه در كل 52 دانه به نشانه تعداد هفته های سال دارد.

تسبیح ابزاری در دنياي مادی برای يادآوري جايگاه فرد در دنيای معنوی است

اين دانه های كوچک ابزاری براي ياری ما در هنگام دعا به درگاه خداوند محسوب می شود.

تسبیح در اسلام

تاريخ و چگونگی ورود تسبیح به سنت اسلامي مشخص نشده است.

مسلمانان از تسبیح هايی استفاده مي كنند كه دارای 33 يا 99 دانه است

كه هر 33 دانه آن به وسيله يك دانه بزرگ تر از 33 دانه بعدی جدا شده است.

تسبیح اسلامی برای گفتن ذكر و نام خداوند كه در قرآن مورد اشاره قرار گرفته استفاده مي شود.

واژه تسبیح از زبان عربي و به معنای نيايش به كار مي رود.

تسبیح مسلمانان از چوب ،پلاستيك و سنگ ساخته مي شود.

تكرار 34 مرتبه ای الله اكبر، 33 مرتبه ای الحمدالله و 33 مرتبه ای سبحان الله يكي از ذكرهای متداولی است

كه هنگام رد كردن دانه های تسبیح ميان انگشتان به زبان می آيد.

تسبیح در يهوديت

در دين يهوديت دانه‌هاي تسبيح نوعي بد آیینی در نظر گرفته می شود.

اگر چه به علت اين كه لباس نيايش يهوديان كه به تاليت معروف است تعداد مشخصی گره دارد

و اين گره ها در تاليت از همان اهميت معنوی برخوردارند كه دانه های تسبيح در سنت های ديگر حائز اهميت هستند.

تاليت كه از ابريشم سفيد و آبي با حاشيه ، 5 گره و چهار منگوله دوخته می شود نشان دهنده اطاعت از بخشی از آيات 37: 15- 41 است كه طي آن خدوند به حضرت موسي مي فرمايد كه به قوم اسرائيل بگويد براي لباس های خود منگوله هايی درست كنند.

اين حكمی است كه بايد نسل اندرنسل رعايت شود منگوله ها را با نخ آبی به حاشيه لباس خود وصل كنند

هدف از اين قانون آن است كه هر وقت منگوله ها را ببينيد احكام خداوند را به ياد آورده از آنها اطاعت كنيد

كه در اين صورت از من روگردان نخواهيد شد و خواسته هاي دل خود را به جا نخواهيد آورد

اين قانون به شما يادآوري خواهد كرد كه براي خدای خود مقدس باشيد.

برای مشاهده انواع تسبیح به سایت جواهری بینا مراجعه کنید .

مؤلف: آقای سلطانی