در ایران سابقه ی تراش سنگ و جواهرسازی مربوط به شهر سوخته در زابل می شود.
. با توجه به کتاب «جواهرسازی در شهر سوخته» نوشته ی سید منصور سیدسجادی در سال 1385، سابقه ی این کار در شهر سوخته به سه هزار و 200 سال قبل از میلاد نسبت داده شده است. در این منطقه انواع اشیای زینتی و مهره هایی از انواع عقیق، لاجورد و فیروزه که مربوط به دوره های مختلف ایران باستان بودند، پدیدار شده و حتی ابزارهایی که برای تراش سنگ ها استفاده می کردند، در شهر سوخته یافت شده است.
سابقه ی معدن کاری گوهرها نیز در کشور ما قدمت زیادی دارد که از قدیمی ترین معادن، می توان به معادن فیروزه ی نیشابور، عقیق بایک، عقیق شجر بمرود و فیروزه ی دامغان اشاره کرد. همچنین در کنار شهر سوخته مکان هایی شناسایی شده که به عنوان راسته بازارهایی که محل دادوستد صنعتگران و گوهرتراشان بوده است، معرفی شده اند.
