معادن فیروزه در ایران

نوع اعلای فیروزه هرگز آسان به دست نیامده است . طبق اسناد مربوط، معادن فیروزه ایران باستان از مرغوبترین معادن جهان بوده است . آبی آسمانی پر رنگ، بهترین رنگ فیروزه ایران می باشد . این فیروزه در گذشته به سراسر دنیا صادر می شده است . به عنوان مثال با اینکه کشور آمریکا خود یکی از صادر کنندگان عمده فیروزه می باشد، واردات این کشور بنا به افزایش علاقه مردم آن سرزمین و جواهر سازان برای سنگ های تراشیده فیروزه ایران زیاد بوده است .

در اواسط سده هفدهم، تاورنیه می نویسد : « فیروزه تنها در ایران وجود دارد و از ۲ معدن به دست می آید . یکی از این ۲ رگه کهن صخره نام دارد، به مسافت ۳ روز از مشهد به سوی شمال غرب، نزدیک شهر بزرگی به نام نیشابور واقع است و دیگری که نو صخره خوانده می شود، ۵ روز از آن مسافت دارد .

سنگ هایی که از نو صخره به دست می آید، از لحاظ جنس بدتر و رنگ آن آبی مایل به سفید است و چندان مرغوب نیست و می توان بسیاری از آن را به بهای کم خرید . اما شاه ایران سال هاست استخراج فیروزه را از کهن صخره به خود محدود کرده است و کسی حق بهره برداری از آن را ندارد . » امروزه نیز چون زمان تاورنیه، مشهد و نیشابور منبع اصلی فیروزه ایران می باشد .

در ایران افزون بر معدن فیروزه نیشابور که مهمترین معدن فیروزه کشور بوده و در سطح جهانی نیز به دلیل کیفیت عالی آن از معروفیت ویژه ای برخوردار است؛ معادن فیروزه زیادری موجود می باشد؛ اما به علت کمی مقدار و عدم مرغوبیت، فیروزه حاصل از آن بهره برداری نمی شود که از این میان می توان به معدن فیروزه، طبس، کاشمر و قوچان اشاره کرد که محصول آن به رنگ آبی فیروزه ای نیست بلکه سبز رنگ بوده و ارزش زیادی نداشته و برای ساخت اشیا، ظروف تزئینی و مجسمه حیوانات کاربرد دارد .

در حالیکه نوع فیروزه استخراج شده از معدن نیشابور بیشتر به صورت سنگ صاف و بدون رگه (عجمی) یا سنگ های رگه دار (شجری) می باشد؛ نمونه هایی از سنگ طبیعی فیروزه این معدن، در موزه های زمین شناسی و معدنی دنیا مانند موزه زمین شناسی لندن و در ایران موزه های زمین شناسی تهران و مشهد به نمایش گذاشته شده است .

منبع : آرگو

برای مشاهده جدیدترین جواهرات اینجا کلیک کنید .